Συνέντευξη με Δύο Έμμισθα Τρολ του Ελληνικού Internet

της Μανώλιας Κίτσου 

Οι επαγγελματίες τρολ είναι εδώ επισήμως -μια δουλειά που ήρθε για να μείνει. Δυο επαγγελματίες του είδους, ανοίγουν τα χαρτιά τους, όσο τους επιτρέπεται για να μην καρφωθούν και μιλούν για το επάγγελμα χωρίς φόβο. Mόνο πάθος.

V: Αυτοπροσδιορίζεσαι ως...

Μ: Σοβαρό τρολ.
Ε: Τρολ από ανάγκη.

V: Δηλώνεις επαγγελματίας τρολ;

Μ: Δεν ξέρω αν στέκει ο όρος αλλά από την στιγμή που πληρώνομαι ναι. Κάποιος με πληρώνει για να απαντάω εκ μέρους του, άρα δρω επαγγελματικά.
Ε: Όχι, αλλά δεν θα με χάλαγε να είμαι επαγγελματίας τρολ. Έχει πλάκα να το κάνεις αν και πιστεύω πως κάποια στιγμή θα με έπιανε το σώμα δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος.

V: Πού βρήκες αυτή την δουλειά; Σε διάλεξαν ή τους διάλεξες;


Μ: Με διάλεξαν, μέσω γνωστού μου έγινε η πρόταση και την δέχτηκα αν και ο υποψήφιος για τον οποίο δουλεύω δεν είναι του πολιτικού μου γούστου.
Ε: Μου την πρότειναν. Κάποιοι φίλοι έκαναν μια πρόταση σε έναν υποψήφιο στις αυτοδιοικητικές εκλογές, για ένα συνολικό πακέτο ηλεκτρονικής προώθησης και μου ζήτησαν να συμμετέχω. Σαν πρόσωπο δεν είναι κοντά στις πολιτικές μου απόψεις, αλλά πρόκειται για δουλειά, υπάρχει αμοιβή και δέχτηκα.

V: Τι κάνεις ακριβώς;

Μ: Εν όψει εκλογών ψάχνω τι υπάρχει στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά τους αντιπάλους του υποψηφίου που εγώ υποστηρίζω σαν τρολ και σχολιάζω. Τους επιτίθεμαι, με ευγένεια πάντα, όταν μου δίνουν τροφή μπορεί να τους κοροϊδέψω, όταν κάνουν κάτι που όντως μπορεί να είναι μεμπτό τους «πολεμάω» με τα σχόλια μου.
Ε: Σχολιάζω ειδήσεις που αφορούν τον υποψήφιο για τον οποίο δουλεύω και τους συνυποψηφίους του. Στον δικό μας λέω «μπράβο πολύ καλή πρόταση», «θα τα πας περίφημα» -ενίοτε πετάω και κανένα επιχείρημα. Το κυρίως κομμάτι έγκειται στο να θάβω τους αντιπάλους. Στην ουσία αναλαμβάνω ρόλους, είμαι μια πολλαπλή προσωπικότητα, δεν μπορώ να σχολιάζω συνεχώς με μία ταυτότητα. Ενίοτε απαντάω και στον εαυτό μου με κάποιον άλλο χαρακτήρα που έχω δημιουργήσει. Έχω έναν που είναι ευγενικός, έχω μια που είναι κυρία μεγαλύτερης ηλικίας και τα σχόλιά της είναι πιο κυριλέ. Έχω έναν άλλο που είναι πιο κάφρος και οι απαντήσεις του είναι κυρίως ειρωνικές. Υπάρχει δράση σε όλο το διαδίκτυο με προσοχή όμως, μην μας πάρουν χαμπάρι.

V: Πόσο χρόνο σου παίρνει αυτό;



Μ: Περίπου τέσσερις με πέντε ώρες την ημέρα.
Ε: Είναι σαν μια δουλειά part time, ασχολούμαι όσο υπάρχει κάποια δραστηριότητα από την πλευρά των υποψηφίων. Δεν γίνεται να κράζω χωρίς λόγο και αφορμή, πρέπει να κρατάω τα προσχήματα, αλλιώς θα καρφωθώ.

V: Τι σόι επάγγελμα είναι αυτό;

Μ: Σοβαρά μιλώντας, «ανήκει» στον κλάδο της επικοινωνίας. Άσχετα με αυτά που λέμε οτι κοροϊδεύω και κάνω χιούμορ με τον αντίπαλο υποψήφιο, είναι ένα κομμάτι επικοινωνίας. Υπάρχει μία ομάδα που σχεδιάζει μια επικοινωνιακή στρατηγική όπως σε όλα τα γραφεία τύπου.
Ε: Είναι επάγγελμα εποχιακό, λόγω αυτοδιοικητικών εκλογών. Αν έβγαζα επαγγελματική κάρτα δεν ξέρω τι θα έγραφα. Ας πούμε ότι ανήκω στο τμήμα επικοινωνίας του συγκεκριμένου  υποψηφίου.

V: Τι χρειάζεται για να γίνει κάποιος τρολ;


Μ: Καταρχήν, πρέπει να είσαι εχέμυθος και φερέγγυος, γιατί αν μη τι άλλο κανείς δεν θέλει να εκθέσει κανέναν. Το βασικό που χρειάζεται είναι να έχεις χιούμορ, να μπορείς να αναπτύσσεις επιχειρήματα, να διαβάζεις και να ενημερώνεσαι ώστε να μπορείς να απαντήσεις στον αντίπαλο βασιζόμενος σε κάποιες αδυναμίες του. Και εννοείται όρεξη να μπαίνεις στα sites να ψάχνεις και να βρίσκεις.
Ε: Είναι «επάγγελμα» που δεν χρειάζεται ειδίκευση γιατί γράφεις ό,τι να ‘ναι, δεν χρειάζεται να έχεις επιχείρημα, απλά φαντασία. Θα μπορούσε να το κάνει οποιοσδήποτε που απλά σκέφτεται. Θέλει λίγο να στροφάρεις. Να ξέρεις τι σου γίνεται. Ειδικά εδώ που αφορά την πολιτική, κάποιος που δεν έχει καμία πολιτική άποψη θα δυσκολευτεί. Θα περιοριστεί στο να γράφει μόνο «ουστ από δω» , «θα φας μαύρο» και άλλα παρόμοια. Ενώ αν έχεις μια εικόνα της πολιτικής σκηνής, έχεις μια πιο μεγάλη γκάμα απαντήσεων να διαλέξεις, έστω κι αν αυτές οι απαντήσεις είναι κυρίως κράξιμο.

V: Οι απαντήσεις είναι δικές σου ή υπάρχει κατάλογος;

Μ: Δεν υπάρχει κατάλογος επιχειρημάτων. Εδώ έγκειται και η δυσκολία του πράγματος. Όλα τα sites δημοσιεύουν το ίδιο θέμα κι εγώ πρέπει να απαντήσω στα περισσότερα, κάθε φορά γράφοντας κάτι διαφορετικό. Υπάρχει μια γενικού περιεχομένου καθοδήγηση του πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα θέμα, μας υπενθυμίζουν παλιότερες δηλώσεις αντιπάλων υποψηφίων ή σημεία που πρέπει να δώσουμε έμφαση. Ακριβείς φράσεις προς απάντηση, όσο καιρό δουλεύω , μου έχουν δοθεί μόνο μια φορά. Μου είχαν δώσει πέντε απαντήσεις οι οποίες και πάλι δεν ήταν για να τις κάνω copy paste, ήταν για να τις πάρω σαν ιδέες και να τις αναπτύξω στις απαντήσεις μου.
Ε: Κατάλογος με απαντήσεις δεν υπάρχει. Υπάρχει ένας μπούσουλας που αφορά κυρίως το πνεύμα των σχολίων μας και όχι το περιεχόμενό τους. Για παράδειγμα οτι τον τάδε υποψήφιο τον χτυπάμε σε σχέση με κάτι συγκεκριμένο. Κατι πιασάρικο συνήθως. Μπορεί να είναι κάτι που έχει κανει ή έχει πει στο παρελθόν, αλλά εμείς επιμένουμε να του το χτυπάμε. Είναι στην διακριτική μου ευχέρεια να αξιοποιήσω τα λίγα επιχειρήματα που μου δίνουν.

V: Έχεις ηθικές αναστολές σχετικά με το τι γράφεις; Στο μυαλό μας τρολ είναι αυτοί που βρίζουν ανώνυμα και άρα εκ του ασφαλούς.

Μ: Μ: Ναι, έχω. Η άποψή μου είναι ότι με το να βρίζεις δεν κερδίζεις κάτι. Η δουλειά μου γίνεται καλύτερα αν είμαι σοβαρή και αυτός που διαβάζει το σχόλιο μπορεί να αποκομίζει κάτι. Φαίνεται προφανώς στο σχόλιο μου ότι δεν συμπαθώ τον συγκεκριμένο υποψήφιο αλλά με σοβαρότητα.
Ε: Κάποιες φορές σκέφτομαι δυο φορές τι θα γράψω. Μετά ξανασκέφτομαι οτι δεν χρειάζεται να έχω επιχείρημα. Από το να μπω σε εσωτερική αναρώτηση για το αν πρέπει να πω ή όχι κάτι, απλά γράφω «πήγαινε σπίτι σου» και «έξω από δω» και εκεί κάπου τελειώνει το εσωτερικό μου δίλημμα. Γράφω κυρίως πράγματα που δεν τα πιστεύω. Κατά καιρούς μας έχουν υποδείξει επιχειρήματα που υπό κανονικές συνθήκες θα χαρακτήριζα μαλακίες αλλά τα γράφω.

V: Έχεις γράψει κάτι που έχεις μετανιώσει;

Μ: Πληρώνομαι για να απαντάω εκ μέρους κάποιου και προσπαθώ να μην κάνω μονο επίθεση. Αποφεύγω σχόλια τύπου «πως είσαι έτσι;». Προσπαθώ να βρίσκω επιχειρήματα και να στηρίζω ακόμα και τα αστήρικτα.
Ε: Έχω γράψει πράγματα που δεν θα έγραφα αν εκείνη την ώρα ήμουν ο εαυτός μου. Αυτό είναι το 80% της δουλειάς. Είναι η φύση του επαγγέλματος.

V: Λέγε λέγε ή γράφε γράφε δεν πείθεσαι και εσύ;

Μ: Όχι. Ό,τι και να λέω, ό,τι και να γράφω εκείνη την ώρα είμαι κάποιος άλλος. Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν αυτά που γράφω κι είναι αυτοί που αν κάτσω στο ίδιο τραπεζι μαζι τους θα διαφωνήσω. Το ότι βρίσκεις επιχειρήματα δεν σε φέρνει αυτόματα πιο κοντά στο αφεντικό σου. Άλλωστε ο καθε υποψήφιος έχει τα επιχειρήματά του στο πρόγραμμά του. Μπαίνεις, τα διαβάζεις, τα αναπαράγεις.

Ε: Εγώ να πείσω τον εαυτό μου; Όχι. Είμαι αρκετά μεγάλη σε ηλικία για να πείσω τον εαυτό μου με τις βλακείες που γράφω. Κάποιος που έχει ήδη άποψη δεν θα πειστεί με αυτά που διαβάζει. Για τις αυτοδιοικητικές εκλογές έχω πολύ συγκεκριμένη άποψη. Ωστόσο μέσω της δουλειάς, επειδή διαβάζω καθημερινά πολλά σχόλια, συνειδητοποιώ την κριτική που γίνεται στον υποψήφιο που υποστηρίζω κανονικά, όχι ως τρολ. Αυτό όμως δε αρκεί για να μου αλλάξει την άποψη.

V: Πες ένα από τα καλύτερά σου.

Μ: Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κανένα.
Ε: Δεν τα θυμάμαι τα περισσότερα, κάθε μέρα είναι μίνιμουμ 30 με 40. Είναι τώρα δυο μήνες που το κάνω αυτό και έχω δεκαπέντε διαφορετικούς χαρακτήρες να χειρίζομαι.

V: Ντρέπεσαι;

Μ: Δεν ντρέπομαι. Έχει ένα βαθμό εχεμύθειας όλο αυτό. Ο ίδιος ο υποψήφιος για τον οποίο δουλεύω δεν με γνωρίζει. Απλά δεν θέλω να το λέω ιδιαίτερα, προτιμώ να λέω οτι χαζεύω στο ίντερνετ. Είναι μια κανονική δουλειά, ας μου πει κάποιος οτι δουλεύει και δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του αφεντικού του. Ίσως να ήταν πιο εύκολο αν έκανα το τρολ στον υποψήφιο που στα αλήθεια υποστηρίζω αλλά θα ήταν και λιγότερο επαγγελματικό εκ μέρους μου.
Ε: Όχι καθόλου. Μου προσέφεραν μία δουλειά και δέχτηκα. Απλά, λιτά και απέριττα.

V: Το βάζεις στο βιογραφικό σου;

Μ: Όχι βέβαια. Κυρίως γιατί δεν μπορεί να αποδειχτεί. Σε κουβέντα επίσημη μπορεί να το αναφέρω, δεν είναι κάτι αρνητικό, είναι μία έκφανση της πολιτικής επικοινωνίας .
Ε: Όχι, γιατί δεν ξέρω αν όλοι το βλέπουν όπως εγώ. Δεν ξέρω αν ο κόσμος έχει συνειδητοποιήσει οτι υπάρχει και αυτή η δουλειά. Αν πάω πάντως σε πολιτικό για δουλειά, μπορεί να μετρήσει ως πλεονέκτημα στο βιογραφικό μου.


V: Ποιες είναι οι φιλοδοξίες, το μέλλον σου ως τρολ;


Μ: Όσο υπάρχουν ειδήσεις θα υπάρχουν και τρολ , όσο υπάρχουν συμφέροντα θα υπάρχουν και αντικρουόμενα συμφέροντα, άρα το μέλλον των τρολ είναι λαμπρό.
Ε: Η φιλοδοξία μου είναι να γίνουν σύντομα εθνικές εκλογές και να έχουμε δυο τρεις υποψηφίους για να συνεχίσω να έχω δουλειά. Το μέλλον ενός τρολ είναι ίσως μια μόνιμη θέση εργασίας για τα συμφέροντα μιας πολυεθνικής εταιρίας ή μιας τράπεζας.

V: Πως κρίνεται αν εισαι αποτελεσματικός στη δουλειά σου;

Μ: Με πολλά, στοχευμένα, έξυπνα και χιουμοριστικά σχόλια.
Ε: Είναι θέμα κυρίως ποσοτικό. Αυτό που κυρίως ενδιαφέρει είναι να υπάρχει κάπου εκεί στο ίντερνετ μια ποσότητα αρνητικών σχολίων για τους αντιπάλους.


V: Πιστεύεις οτι επηρεάζεις την κοινή γνώμη με αυτό που κάνεις;


Μ: Σίγουρα αν κάποιος θέλει να ασχοληθεί με τις εκλογές, οι πληροφορίες που μοιράζομαι κατά τη διάρκεια του τρόλινγκ μπορεί να τον επηρεάσουν.
Ε: Όχι. Πιστεύω ότι αν κάποιος έχει μια άποψη δεν θα την αλλάξει επειδή θα διαβάσει τις βλακείες που γράφω εγώ. Αν ξέρει, δεν θα κάτσει να επηρεαστεί από μένα. Ακόμη και με επιχείρημα αν είναι να απαντήσω, για αυτόν θα είναι ένα τίποτα. Από την άλλη, υπάρχει πολύς κόσμος που είναι αναποφάσιστος για να το θέσω κομψά, μπορεί να κάτσει παραμονές εκλογών και να ψάξει να δει πως σχολιάζονται οι διάφοροι υποψήφιοι για να πάρει έτσι μια γεύση της κοινής γνώμης. Αν δει ας πούμε ότι από τα 20 σχόλια, τα 15 είναι αρνητικά μπορεί και να επηρεαστεί, δεν ξέρεις ποτέ.

V: Η μαμά σου, οι κοντινοί σου άνθρωποι τι είπαν όταν τους είπες για την δουλειά;

Μ: Ο ξάδερφος μου έπαθε σοκ και μου μετέφερε την αηδία του κατά κάποιο τρόπο. Η μαμά μου δε ξέρει ακριβώς τι κάνω. Άλλωστε είναι και πώς το πουλάς. «Είμαι στην διαδικτυακή ομάδα επικοινωνίας του τάδε» ας πούμε. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι κάτι που διατυμπανίζω, γιατί έτσι θεωρώ οτι δεν κάνω καλά τη δουλειά μου.
Ε: Η μαμά μου με ρώτησε τι λεφτά θα πάρω, της απάντησα και μου είπε μια χαρά. Δεν έχω άσχημες αντιδράσεις γενικά, ο περισσότερος κόσμος ακόμη κι αν δεν συμφωνεί ή δεν θα επέλεγε να το κάνει ο ίδιος, δείχνει κατανόηση.

V: Φοβασαι τις απαντήσεις στα σχόλια σου;

Μ: Καθόλου! Και εκτός του τρολ μανδύα, δε θεωρώ απειλή την αντίθετη άποψη.
Ε: Παθαίνω μια ψυχασθένεια και αγχώνομαι αν θα με βρίσουν και τι θα μου απαντήσουν και τέτοια. Μετα θυμάμαι ότι  γράφω ως κάποιος άλλος κι όχι ως εγώ. Υπάρχει πάντα ένα στιγμιαίο «μην το γράψω αυτό, θα με βρίσουν» και μια αυτόματη απάντηση «και να με βρίσουν δεν βρίζουν εμένα, βρίζουν ένα από τα alter ego μου» τα οποία μετά τις εκλογές θα καταργηθούν ούτως ή άλλως. Αν και τον ένα σκέφτομαι να τον κρατήσω. Μου αρέσει το πνεύμα με το οποίο απαντάει και είναι και λίγο θεραπευτικό.

V: Ποιο ειναι το αντίκρυσμα της δουλειάς σου εκτός από τα χρήματα; Αξιζει;

Μ: Φυσικά και αξίζει τον κόπο. Οκ, μπορεί καμιά φορά να με πιάνει μια ελαφριά κρίση ταυτότητας αλλά νομίζω ότι είμαι κατά κάποιο τρόπο τυχερή. Βλέπω από μέσα την πολιτική.
Ε: Για μένα το αντίκρυσμα φαίνεται στο ότι κυρίως κάνω πλάκα ως τρολ. Αν το δεις σαν παιδική χαρά, μπορείς άνετα να ειρωνεύεσαι. Με αυτό τον τρόπο χαλαρώνω, δεν σκέφτομαι τις υποχρεώσεις μου. Βγάζω τον θυμό μου, την χαρά μου, την χαζομάρα μου. Είναι σαν να είμαι με την παρέα μου και να σχολιάζω. Όσο για το αν αξίζει τον κόπο, είναι μία ακόμη δουλειά. Παίρνω κάποια χρήματα που δεν ειναι άσχημα για την κούραση και τον χρόνο που μου κοστίζει. Και αυτή η δουλειά έχει μέλλον παιδιά!

V: Τι σε διαφοροποιεί από αυτόν που τρολάρει, μπαίνει και σχολιάζει στο internet χωρίς να αμείβεται για αυτό;

Μ: Τίποτα, εγώ απλώς πληρώνομαι.
Ε: Το διαφορετικό είναι ότι εγώ ασχολούμαι με ένα πολύ συγκεκριμένο κομμάτι της επικαιρότητας ενώ ο άλλος μπορεί να τρολάρει, κράζει, ειρωνεύεται ό,τι βρει μπροστά του και μπράβο του! Αν όμως είναι το ίδιο συγκεκριμένος και στοχευμένος με μένα στο τρολάρισμά του τότε στην πραγματικότητα είμαστε ακριβώς το ίδιο. Μόνο που εγώ θα πληρωθώ κιόλας.
 8 Μαϊ 2014

Πηγή: vice.com μέσω fanthis.blogspot