Του Δημήτρη Τερζή
Η τοποθέτηση μιας… «πειραγμένης» φωτογραφίας ενός εξαιρετικά αμφιλεγόμενου προσώπου ανάμεσα στα υπόλοιπα φωτογραφικά εκθέματα του Στρατιωτικού Μουσείου της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ), που εγκαινιάστηκε πριν από λίγες μέρες στα Τρίκαλα, προκαλεί αντιδράσεις και, κυρίως, προκαλεί την ίδια την ιστορική μνήμη.
Το εικονιζόμενο πρόσωπο είναι αυτό του στρατηγού Χρήστου Καβράκου και η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στις 27 Απριλίου 1941, τη μέρα που ο ίδιος, με την ιδιότητα του στρατιωτικού διοικητή Αθηνών, παραδίδει τα κλειδιά της πόλης των Αθηνών στους Γερμανούς κατακτητές και συγκεκριμένα στον συνταγματάρχη Χέρμαν φον Σέφεν.
Η παράδοση έγινε στο καφενείο «Παρθενών», στη συμβολή των λεωφόρων Αλεξάνδρας και Κηφισίας.
Στη φωτογραφία φαίνεται καθαρά να χαμογελά προς τους Γερμανούς αξιωματικούς, οι οποίοι έχουν «κοπεί» απ’ τη φωτογραφία -για προφανείς λόγους μάλλον- ωστόσο, λόγω της γωνίας λήψης της, παραμένει στο πλάνο ένας Γερμανός στρατιώτης ή υπαξιωματικός (αν κρίνουμε από το κράνος του), ο οποίος διακρίνεται πίσω απ’ τον Καβράκο.
Το καφεδάκι
Οπως εκτίθεται «πειραγμένη» στα Τρίκαλα, μόνο που στο βάθος διακρίνεται Γερμανός στρατιωτικός |
Μάλιστα, ο τελευταίος όχι μόνο χαμογελούσε, αλλά επιχείρησε να… κεράσει και καφέ τους Γερμανούς αξιωματικούς, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» (24/04/2010), στο οποίο μιλά ο αυτόπτης μάρτυς της εποχής εκείνης, Μάρκος Γλεντζάκης, γιος του ιδιοκτήτη του καφενείου, Ανδρέα Γλεντζάκη.
Για την Ιστορία και μόνο, οι Γερμανοί αρνήθηκαν το κέρασμα και ήταν εμφανές πως ήθελαν να τελειώνει η παράδοση μια ώρα αρχύτερα.
Ωστόσο, αυτό δεν ήταν το μοναδικό μελανό σημείο στην πορεία του Χρήστου Καβράκου. Μάλιστα, σε μια εποχή που η προσπάθεια αναθεώρησης της Ιστορίας εξελίσσεται σε… μάστιγα και μια και συνεχίζεται η προσπάθεια τοποθέτησης του Καβράκου στο πάνθεον εκείνων που αντιστάθηκαν στον κατακτητή, αξίζει να ξαναδούμε τα μελανά σημεία της πορείας του.
Ο Χρήστος Καβράκος γεννήθηκε στα Τρίκαλα την 1η Ιανουαρίου 1882. Κατετάγη εθελοντής στο στράτευμα και εξήλθε από τη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού Πεζικού.
Ελαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Διετέλεσε διοικητής του 4ου Συντάγματος Πεζικού Λάρισας (1924), του 5ου Συντάγματος Τρικάλων (1924-1933), διευθυντής του 1ου γραφείου του ΓΕΣ, υπαρχηγός του ΓΕΣ (1935-1936), φρούραρχος Αθηνών (1936), διοικητής ΧΙ Μεραρχίας (1938-1940) και στρατιωτικός διοικητής Αθηνών το 1941. Το 1942 αποστρατεύτηκε λόγω ορίου ηλικίας, προαχθείς σε αντιστράτηγο.
Στις 2 Φεβρουαρίου του 1925, ως επικεφαλής αποσπάσματος, καλείται να καταπνίξει την αγροτική-λαϊκή εξέγερση των Τρικάλων που έμεινε στην ιστορία ως «τρικαλινό Κιλελέρ».
Πρωτοστατεί τότε στη δολοφονία 7 διαδηλωτών και στον τραυματισμό άλλων 25. Στη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας αναρριχάται στη στρατιωτική ιεραρχία, διατελεί φρούραρχος των Αθηνών και στη συνέχεια υπαρχηγός του ΓΕΣ.
Στην κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου ο στρατηγός Καβράκος, αντί να ηγηθεί της αντίστασης, ανέλαβε καθήκοντα γενικού διευθυντή της Πανελλήνιας Ενωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών τον Ιούνιο 1941.
Μαζί με άλλους 100 αξιωματικούς ανέλαβαν τη συγκέντρωση των σιτηρών της χώρας για τις ανάγκες των κατακτητών.
Το καλοκαίρι του 1941 ο Χρήστος Καβράκος, με την ιδιότητα του διευθυντή, μαζί με τον νομάρχη Τρικάλων Σάββα Χώτζη, απαγορεύουν στους Μεγαλοκαλυβιώτες να πωλούν τα σιτηρά και τους υποχρεώνουν να παραδίνουν τις πλεονάζουσες ποσότητες σίτου στην Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών.
Τελικά, στα Δεκεμβριανά του 1944 συνελήφθη από την Πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ και εκτελέστηκε στον Υμηττό για δωσιλογισμό.
«Πιστός στρατιώτης»
Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση Καραμανλή, λίγο μετά την πτώση της χούντας, αποφάσισε να δώσει το όνομά του στο στρατόπεδο των Τρικάλων -στο οποίο φιλοξενείται σήμερα το μουσείο- επιχειρώντας ένα πρωτοφανές ιστορικό «ξέπλυμα» που διατηρείται ώς σήμερα.
Το ζήτημα ονομασίας του στρατοπέδου ανακινήθηκε το 2007 με ερώτηση της βουλευτίνας του ΠΑΣΟΚ, Σούλας Μερεντίτη, ωστόσο, ο τότε υπουργός Αμυνας Ευάγγ. Μεϊμαράκης απάντησε πως «από τα ως άνω στοιχεία προκύπτει ότι το όνομα του στρατηγού Χρήστου Καβράκου πληροί όλες τις προϋποθέσεις της Γενικής Διαταγής περί “Ονομασιών-Μετονομασιών Στρατοπέδων”».
Στην απάντηση υπάρχει ακόμα εκτενής αναφορά στο βιογραφικό του στρατηγού Καβράκου, ο οποίος παρουσιάζεται ουσιαστικά ως ένας καλός και πιστός στρατιώτης της πατρίδας. Εννοείται πως δεν υπάρχει καμία αναφορά στην υπόλοιπη, πλούσια δράση του.
Αξίζει να αναφερθεί επίσης ότι επί δικτατορίας (1973) το όνομά του δόθηκε σε δρόμο της πόλης, ενώ υπάρχει και προτομή του. Ως σήμερα, και παρά τις αντιδράσεις πολλών Τρικαλινών, εξακολουθεί να τιμάται ως στρατιωτική φυσιογνωμία.
πηγη: Νοστιμον ημαρ
Το εικονιζόμενο πρόσωπο είναι αυτό του στρατηγού Χρήστου Καβράκου και η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στις 27 Απριλίου 1941, τη μέρα που ο ίδιος, με την ιδιότητα του στρατιωτικού διοικητή Αθηνών, παραδίδει τα κλειδιά της πόλης των Αθηνών στους Γερμανούς κατακτητές και συγκεκριμένα στον συνταγματάρχη Χέρμαν φον Σέφεν.
Η παράδοση έγινε στο καφενείο «Παρθενών», στη συμβολή των λεωφόρων Αλεξάνδρας και Κηφισίας.
Στη φωτογραφία φαίνεται καθαρά να χαμογελά προς τους Γερμανούς αξιωματικούς, οι οποίοι έχουν «κοπεί» απ’ τη φωτογραφία -για προφανείς λόγους μάλλον- ωστόσο, λόγω της γωνίας λήψης της, παραμένει στο πλάνο ένας Γερμανός στρατιώτης ή υπαξιωματικός (αν κρίνουμε από το κράνος του), ο οποίος διακρίνεται πίσω απ’ τον Καβράκο.
Το καφεδάκι
Μάλιστα, ο τελευταίος όχι μόνο χαμογελούσε, αλλά επιχείρησε να… κεράσει και καφέ τους Γερμανούς αξιωματικούς, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» (24/04/2010), στο οποίο μιλά ο αυτόπτης μάρτυς της εποχής εκείνης, Μάρκος Γλεντζάκης, γιος του ιδιοκτήτη του καφενείου, Ανδρέα Γλεντζάκη.
Για την Ιστορία και μόνο, οι Γερμανοί αρνήθηκαν το κέρασμα και ήταν εμφανές πως ήθελαν να τελειώνει η παράδοση μια ώρα αρχύτερα.
Ωστόσο, αυτό δεν ήταν το μοναδικό μελανό σημείο στην πορεία του Χρήστου Καβράκου. Μάλιστα, σε μια εποχή που η προσπάθεια αναθεώρησης της Ιστορίας εξελίσσεται σε… μάστιγα και μια και συνεχίζεται η προσπάθεια τοποθέτησης του Καβράκου στο πάνθεον εκείνων που αντιστάθηκαν στον κατακτητή, αξίζει να ξαναδούμε τα μελανά σημεία της πορείας του.
Ο Χρήστος Καβράκος γεννήθηκε στα Τρίκαλα την 1η Ιανουαρίου 1882. Κατετάγη εθελοντής στο στράτευμα και εξήλθε από τη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού Πεζικού.
Ελαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Διετέλεσε διοικητής του 4ου Συντάγματος Πεζικού Λάρισας (1924), του 5ου Συντάγματος Τρικάλων (1924-1933), διευθυντής του 1ου γραφείου του ΓΕΣ, υπαρχηγός του ΓΕΣ (1935-1936), φρούραρχος Αθηνών (1936), διοικητής ΧΙ Μεραρχίας (1938-1940) και στρατιωτικός διοικητής Αθηνών το 1941. Το 1942 αποστρατεύτηκε λόγω ορίου ηλικίας, προαχθείς σε αντιστράτηγο.
Στις 2 Φεβρουαρίου του 1925, ως επικεφαλής αποσπάσματος, καλείται να καταπνίξει την αγροτική-λαϊκή εξέγερση των Τρικάλων που έμεινε στην ιστορία ως «τρικαλινό Κιλελέρ».
Πρωτοστατεί τότε στη δολοφονία 7 διαδηλωτών και στον τραυματισμό άλλων 25. Στη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας αναρριχάται στη στρατιωτική ιεραρχία, διατελεί φρούραρχος των Αθηνών και στη συνέχεια υπαρχηγός του ΓΕΣ.
Στην κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου ο στρατηγός Καβράκος, αντί να ηγηθεί της αντίστασης, ανέλαβε καθήκοντα γενικού διευθυντή της Πανελλήνιας Ενωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών τον Ιούνιο 1941.
Μαζί με άλλους 100 αξιωματικούς ανέλαβαν τη συγκέντρωση των σιτηρών της χώρας για τις ανάγκες των κατακτητών.
Το καλοκαίρι του 1941 ο Χρήστος Καβράκος, με την ιδιότητα του διευθυντή, μαζί με τον νομάρχη Τρικάλων Σάββα Χώτζη, απαγορεύουν στους Μεγαλοκαλυβιώτες να πωλούν τα σιτηρά και τους υποχρεώνουν να παραδίνουν τις πλεονάζουσες ποσότητες σίτου στην Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών.
Τελικά, στα Δεκεμβριανά του 1944 συνελήφθη από την Πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ και εκτελέστηκε στον Υμηττό για δωσιλογισμό.
«Πιστός στρατιώτης»
Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση Καραμανλή, λίγο μετά την πτώση της χούντας, αποφάσισε να δώσει το όνομά του στο στρατόπεδο των Τρικάλων -στο οποίο φιλοξενείται σήμερα το μουσείο- επιχειρώντας ένα πρωτοφανές ιστορικό «ξέπλυμα» που διατηρείται ώς σήμερα.
Το ζήτημα ονομασίας του στρατοπέδου ανακινήθηκε το 2007 με ερώτηση της βουλευτίνας του ΠΑΣΟΚ, Σούλας Μερεντίτη, ωστόσο, ο τότε υπουργός Αμυνας Ευάγγ. Μεϊμαράκης απάντησε πως «από τα ως άνω στοιχεία προκύπτει ότι το όνομα του στρατηγού Χρήστου Καβράκου πληροί όλες τις προϋποθέσεις της Γενικής Διαταγής περί “Ονομασιών-Μετονομασιών Στρατοπέδων”».
Στην απάντηση υπάρχει ακόμα εκτενής αναφορά στο βιογραφικό του στρατηγού Καβράκου, ο οποίος παρουσιάζεται ουσιαστικά ως ένας καλός και πιστός στρατιώτης της πατρίδας. Εννοείται πως δεν υπάρχει καμία αναφορά στην υπόλοιπη, πλούσια δράση του.
Αξίζει να αναφερθεί επίσης ότι επί δικτατορίας (1973) το όνομά του δόθηκε σε δρόμο της πόλης, ενώ υπάρχει και προτομή του. Ως σήμερα, και παρά τις αντιδράσεις πολλών Τρικαλινών, εξακολουθεί να τιμάται ως στρατιωτική φυσιογνωμία.
πηγη: Νοστιμον ημαρ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου