Ο αποσιωπημένος πόλεμος που ίσως φέρει τον μεγαλύτερο όλων

Κωνσταντίνος Τερζής

Πού θα οδηγήσει ο κρυφός, αμείλικτος πόλεμος της Υεμένης;

• Ένας συνασπισμός 10 κρατών με 150.000 άνδρες πολεμά σήμερα στην Υεμένη, σε μια ατέρμονη σύρραξη, για την οποία δεν γράφει σχεδόν κανείς
• Πώς ξεκίνησε, ποιοι εμπλέκονται και που οδηγούν οι εξελίξεις;

Ο πόλεμος που μαίνεται στην Υεμένη σχεδιάστηκε αρχικά ως “επιχείρηση-αστραπή” από τον λεγόμενο “Aραβικό Συνασπισμό” των δέκα χωρών που εμπλέκονται σε αυτόν.

Σήμερα έχει μετατραπεί σε έναν παρατεταμένο πόλεμο, με τεράστιες ανθρώπινες απώλειες, που αντλεί πόρους από τον Συνασπισμό γενικότερα, αλλά κυρίως από τη Σαουδική Αραβία.

Η αφορμή

Την περασμένη άνοιξη, τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης παρουσίαζαν τις απαρχές του πολέμου στην Υεμένη ως μια αιφνίδια εμφύλια σύρραξη μεταξύ, αφ’ ενός δυνάμεων πιστών στον από το 2012 πρόεδρο Αμπντ αλ-Ραμπ Μανσούρ αλ-Χαντί, και των Σιιτών ανταρτών Χούτι, οι οποίοι ανάγκασαν τελικά τον πρόεδρο να εγκαταλείψει τη χώρα τον Φεβρουάριο του 2012 και ίδρυσαν δικό τους κυβερνητικό επιτελείο.

Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, ο προκάτοχος του Μανσούρ αλ-Χαντί, Άλι Αμπντάλλα Σάλεχ, είχε κυβερνήσει τη χώρα μέχρι το 2011, οπότε και παραιτήθηκε μετά από “εξεγέρσεις” στυλ Twitter και Facebook σε όλη τη χώρα.

Ο Σάλεχ εξακολουθεί, παρ’ όλα αυτά, να υποστηρίζεται από μια μεγάλη μερίδα της νεολαίας και από τους αντάρτες Χούτι, ενώ από την άλλη πλευρά αυξάνεται η παρουσία του “Iσλαμικού Κράτους” σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Η πραγματική αφορμή της στρατιωτικής εισβολής, την οποία δεν προβάλλουν τα περισσότερα μέσα, ήταν οι ανησυχίες της Σαουδικής Αραβίας για την αυξημένη επιρροή του Ιράν στην περιοχή και την επιμονή του να ελέγχει ένα κομβικής γεωπολιτικής σημασίας περιφερειακό σημείο: το λιμάνι του Άντεν.

Ο χάρτης απεικονίζει τις περιοχές ελέγχου (κόκκινο), επιρροής (ροζ) των ανταρτών Χούτι και τις περιοχές δράσης ομάδων της Αλ-Κάιντα (πράσινο): 

Οι εξελίξεις

Ο συνασπισμός Σαουδικής Αραβίας, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Κατάρ, Ιορδανίας, Κουβέιτ, Μπαχρέιν, Αιγύπτου, Μαρόκου, Πακιστάν και Σουδάν συγκρότησε μια ισχυρή στρατιωτική δύναμη 150.000 ανδρών, η οποία χρησιμοποιείται για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Υεμένη. Το σύνολο των αεροπορικών δυνάμεων του Συνασπισμού περιλαμβάνει πάνω από 100 πολεμικά αεροσκάφη και ελικόπτερα.

Ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση παραμένει το γεγονός ότι η Αίγυπτος συμμετέχει ενεργά στην στρατιωτική εκστρατεία εναντίον της Υεμένης, στο πλευρό της Σαουδικής Αραβίας. Από την άλλη πλευρά, η Αίγυπτος διατηρεί ουδέτερη στάση όσον αφορά τα τεκταινόμενα στη Συρία. Από μόνη της η στάση αυτή της Αιγύπτου είναι ενδεικτική του πόσο εφήμερες και ασυνεπείς είναι οι συμμαχίες κρατών στη Μέση Ανατολή.

Η Συνασπισμός υπό τη Σαουδική Αραβία χρησιμοποιεί σύγχρονο στρατιωτικό εξοπλισμό και πλεονεκτεί ως προς το ανθρώπινο δυναμικό. Πλην όμως, η πρακτική έχει αποδείξει ότι αυτά δεν επαρκούν.

Πολλές αεροπορικές επιδρομές που στοχεύουν αμάχους και κοινωνικά σημαντικές εγκαταστάσεις κάθε άλλο παρά αποτελούν στήριξη των πολιτών της Υεμένης. Σύμφωνα με αραβικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, πάνω από 25.000 άτομα, ως επί το πλείστον άμαχοι, έχουν σκοτωθεί στον κρυφό αυτό πόλεμο.

Καθώς ο πόλεμος μαίνεται, ο Αραβικός Συνασπισμός εμπλέκει ενεργά όλο και περισσότερες δυνάμεις στις στρατιωτικές επιχειρήσεις: 

Στις 16 Οκτωβρίου, ένα τάγμα προερχόμενο από το Σουδάν έφτασε στο λιμάνι του Άντεν, στη νότια Υεμένη. Οι ένοπλες δυνάμεις του Σουδάν διαθέτουν κινεζικό εξοπλισμό και πολεμοφόδια: τουφέκια τύπου 51, τύπου 95, CQ, τουφέκια ακρίβειας M99, πολυβόλα QJZ-89, αυτόματους εκτοξευτές χειροβομβίδων QLZ-87, καθώς και άλλα στρατιωτικά συστήματα, όπως αντιαρματικά κατευθυνόμενα βλήματα Hongjian-8, άρματα μάχης τύπου 96, MLRS WS -2. Επίσης, στη διάθεση της σουδανικής στρατιωτικής αεροπορίας είναι τα αεροσκάφη τύπου Chengdu J-7, Nanchang Q-5 και Hongdu JL-8. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι ένοπλες δυνάμεις του Σουδάν ενδέχεται να στείλουν ένα ακόμα τάγμα στην Υεμένη στο προσεχές μέλλον.

Παρ’ όλα αυτά, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η πραγματική στρατιωτική ισορροπία των δυνάμεων που τάσσονται υπέρ των ανταρτών Χούτι και εκείνων που τους αντιμάχονται. Αρκετά ρεπορτάζ ξένων ανταποκριτών στην Υεμένη κάνουν λόγο για απώλειες των δυνάμεων του Συνασπισμού σε χερσαίες επιχειρήσεις. Είναι προφανές ότι οι σύμμαχοι δεν διαθέτουν εμπειρία μάχης.

Οι δυνάμεις των ανταρτών Χούτι κάνουν επιδέξια χρήση της μορφολογίας του εδάφους, των τοπικών υποδομών και πρακτικών απόκρυψης, προκειμένου να προκαλέσουν πλήγματα στις χερσαίες, αλλά και στις αεροπορικές δυνάμεις του Αραβικού Συνασπισμού.

Κατά την άποψη ειδικών, οι συμμαχικές δυνάμεις δεν πρόκειται ποτέ να είναι σε θέση να προβούν σε επιτυχείς δράσεις σε ορεινές περιοχές και δεν θα αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντι των ντόπιων ανταρτών.

Επιπλέον, οι προσδοκίες της Σαουδικής Αραβίας ότι το Ιράν δεν θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τους αντάρτες Χούτι στην Υεμένη αποδεικνύονται μη ρεαλιστικές.  

Η επικίνδυνη έκβαση 

Προς το παρόν, η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχες χώρες της δεν φαίνονται διατεθειμένες να συμμετάσχουν σε κάποιες διαπραγματεύσεις που θα αποσκοπούν σε μια πραγματική επίλυση της σύγκρουσης. Έτσι, απομένουν δύο ουσιαστικές πιθανότητες:

Πρώτον, η πιθανότητα να επιτύχουν οι χερσαίες και αεροπορικές δυνάμεις του Αραβικού Συνασπισμού την διακοπή ανεφοδιασμού και ενίσχυσης γενικότερα των ανταρτών Χούτι από ξένες δυνάμεις, να αποκτήσουν εμπειρία μάχης και να κατορθώσουν την τελική επικράτησή τους επί των δυνάμεων των ανταρτών Χούτι. Πράγμα εξαιρετικά απίθανο. 

Δεύτερον, και πολύ πιο πιθανό, η τελική αδυναμία των συμμαχικών δυνάμεων να νικήσουν τους Σιίτες αντάρτες. Μια τέτοια έκβαση θα προκαλέσει πανικό μεταξύ των χωρών-μελών του Συνασπισμού, κάθε μία από τα οποίες έχει τα δικά της συμφέροντα να πολεμά στην Υεμένη. 

Παρ' όλα αυτά, πολλές μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις επιθυμούν την επαναλειτουργία του λιμανιού του Άντεν, λόγω της γεωπολιτικής και εμπορικής σημασίας του, και την αποκατάσταση της σταθερότητας στην περιοχή αυτή, η οποία αποτελεί μια από τις κύριες εμπορικές θαλάσσιες οδούς μεταφοράς πετρελαίου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αναμένουμε μια όλο και μεγαλύτερη ανάμιξη των μεγάλων δυνάμεων και διεθνών φορέων στην υπό εξέλιξη σύρραξη. 

Είναι πλέον εμφανές ότι οι τοπικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή μετατρέπονται βαθμιαία σε μια μεγάλη περιφερειακή σύγκρουση. 

πηγή: http://kostasxan.blogspot.gr/

Πηγή South Front Foreign Policy Diary
Μετάφραση - Απόδοση "Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!"