Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2019

Πόλεμος πάντων μεν πατήρ.



Του Γιάννη Αθανασιάδη.



"πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους".
Ηράκλειτος

Απ' την απαρχή της εμφάνισης του ανθρώπινου είδους, η επιβίωση του, αποτελούσε ένα διαρκή και ανελέητο πόλεμο.
Όταν λέμε πόλεμο εννοούμε την, με κάθε μέσο, αποτροπή, υπερίσχυση, έλεγχο ή υποταγή του εχθρού.

Ο πόλεμος έχει πολλές εκφάνσεις. Έτσι ο άνθρωπος
Πολεμά με τα φυσικά φαινόμενα. Πολεμά με τα άγρια θηρία (που πολλές φορές αποτελούσαν και την τροφή του). Πολεμά με τους άλλους ανθρώπους, φατρίες, φυλές κλπ.

Ο αγώνας αυτός της επιβίωσης, αλλά και της επικράτησης, αποτελούσε ένα πρωταρχικό κίνητρο για την συνειδητοποίηση της θέσης του στον κόσμο ατομικά και συλλογικά.
Παράλληλα έδινε ώθηση στην καινοτομία απέναντι στις ανάγκες που προέκυπταν, είτε σε μέσα είτε σε τεχνικές.
Η ανάγκη της κοινωνικής αλληλεγγύης, της κοινωνικής οργάνωσης, των κοινωνικών συστημάτων κλπ, αποτελούν μορφές έκφρασης που εξελίσσονταν μέσα από αυτόν τον αέναο και πολύπλευρο πόλεμο.
Αλλά και οι περισσότερες εφευρέσεις που εντάχθηκαν και βελτίωσαν την καθημερινότητα μας, τροποποιημένες ή αυτούσιες, προέκυψαν κατά την προσπάθεια αντιμετώπισης κάποιου εχθρού.

Όσοι ήσαν προετοιμασμένοι για αυτόν, επιβίωναν.
Όσοι υπέκυπταν στην μαλθακότητα και την τρυφηλότητα, απολαμβάνοντας ενδεχομένως τους καρπούς των προγενέστερων αγώνων, αργά ή γρήγορα γινόντουσαν κι αυτοί, το θήραμα των ισχυρότερων.
Οι πολιτισμοί και οι μεγάλες ειρηνικές περίοδοι, στηρίχτηκαν σε αντίστοιχες περιόδους πολέμων και καταστροφών.
Πριν από κάθε κοινωνική ειρήνη προηγήθηκε κοινωνικός πόλεμος, επανάσταση ή εμφύλιος.

Η ειρήνη και η ευημερία μακροημερεύουν εκεί που οι ανθρώπινες κοινωνίες δεν εφησυχάζουν και δεν την θεωρούν ως δεδομένη, αλλά είναι συνειδητοποιημένες πως αν δεν είναι ικανές να υπερασπιστούν τους όρους επιβίωσης τους, κανείς δεν θα τους την χαρίσει.
Έτσι πορευτήκαμε ως είδος και έτσι πορευόμαστε ακόμη.

Πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν οι ακραίες εκφάνσεις, αυτών των αντιλήψεων, π.χ. στην αφελή πασιφιστική ακρότητα της οπλοφοβίας ή της άρνησης εκπαίδευσης στους κανόνες της μάχης, διαπλάθονται τα επόμενα θύματα απέναντι σε όποια επιβουλή.
Ενώ κάποιοι άλλοι φαντάζονται ότι δεν χρειάζονται εκπαίδευση διότι με κάποιο μεταφυσικό τρόπο θα μάθουν την χρήση των όπλων και τους όρους μάχης.
Από την άλλη η στρατικοποίηση της κοινωνικής ζωής, με την εμμονική αντίληψη ότι οι πάντες αποτελούν εχθρικό στόχο. Ή ακόμα ότι οι όποιες διαφορές λύνονται μόνο με "τσαμπουκά" και επικράτηση, οδηγούν σε μια φασιστική κοινωνία ανισότητας, ανελέητη για τους αδυνάτους.
Αυτές οι δυο ακραίες αντιλήψεις δεν συμβαδίζουν με την φύση του ανθρώπου η οποία για να μπορεί να λειτουργήσει αρμονικά και ισορροπημένα χρειάζεται το "μέτρον άριστον" όπως πολύ σοφά έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες.
Στις μέρες μας δυστυχώς έχει χαθεί το "μέτρο" και αυτό μαθηματικά οδηγεί στην φθορά, τον "ευνουχισμό" και την ηττοπάθεια, ενώ ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αφελώς πιστεύει ότι αρκεί και μόνον να λες πως έχεις τα "Χ" δικαιώματα για να σταθείς απέναντι σε ένα προετοιμασμένο για πόλεμο εχθρό.

Στον πόλεμο δεν υπάρχει δίκαιο και άδικο δυστυχώς.
Υπάρχει μόνο η νίκη και η ήττα.
Κι όποιος θέλει λευτεριά και ειρήνη πρέπει να είναι προετοιμασμένος για πόλεμο.